Взаимосвязь темперамента и вида деятельности обучающегося

Проблема, о которой идёт речь, занимает человечество уже более 25 столетий. Психика каждого человека уникальна и когда говорят о темпераменте, то имеют в виду многие психические различия между людьми -  различия по глубине, интенсивности, устойчивости эмоций, эмоциональной впечатлительности, темпу, энергичности действий и другие динамические, индивидуально – устойчивые особенности психической жизни, поведения и деятельности.

Актуальность исследования заключается в его значимости для изучения тех психических процессов и качеств человека, от которых зависит процесс воспитания, а также реализация индивидуальных подходов к учащемуся в учебно – воспитательном процессе.

Объектом исследования служила личность ученика областной многопрофильный лицей – интернет для одарённых детей.

Методы исследования включали в себя теоретические методы и методологические принципы современной психологии (принцип детерминизма и т.д.), а также эмпирические методы исследования – «Исследование уровня субъективного контроля» Дж. Роттера, опросник Айзенка по определению темперамента. Для математической обработки результатов применялся корреляционный анализ Спирмена.

Я. Стреляу дает следующие психологические характеристики основных классических типов темперамента:

Сангвиник. Человек с повышенной реактивностью, но при этом активность и реактивность у него уравновешены.

Холерик. Как и сангвиник отличается малой чувствительностью, высокой реактивностью и активностью.

Флегматик. Обладает высокой активностью, значительно преобладающей над малой реактивностью, малой чувствительностью и эмоциональностью.

Меланхолик. Человек с высокой чувствительностью и малой реактивностью. Повышенная чувствительность при большой инертности приводит к тому, что незначительный повод может вызвать у него слезы, он чрезмерно обидчив, болезненно чувствителен.

Профессиональный отбор помогает выделить претендентов с наиболее подходящими для данной специальности психофизиологическими качествами, поскольку часть требуемых некоторыми профессиями качеств плохо поддается тренировке, они ограничены свойствами темперамента. Например, известно, что слаборазвитое чувство времени или малая скорость двигательной реакции могут быть развиты путём индивидуальной тренировки лишь в определенных пределах.

В целях профессионального отбора разработаны тесты, позволяющие оценить характеристики внимания, точность оценки времени, скорость двигательной реакции и т.п. применительно к различным специальностям. Важен не только профессиональный отбор, но и профориентация, т.е. выбор каждым человеком такой трудовой деятельности, которая соответствовала бы не только его интересам, но и его индивидуальным особенностям и возможностям.

С целью оптимизации обучения и воспитания педагогу важно в своей деятельности учитывать возможный тип темперамента своих воспитанников.

Учебно – воспитательная работа с сангвиниками.

В отношении живых, общительных, энергичных сангвиников – нужно опираться характерные для них качества, пытаясь помочь им самоутвердиться среди сверстников, выработать свой индивидуальный стиль деятельности.

Общительность сангвиников располагает к ним окружающих, однако часто за внешней формой поведения маскируются не очень привлекательные черты характера (прилипчивость, навязчивость). Податливость и пластичность нервной системы, способствующие легкому вхождению в новую обстановку и в новую деятельность, подчас оборачиваются отрицательной стороной: имеет много товарищей, но ни одного друга, за всё берется, но редко доводит начатое до конца. Поэтому одной из задач воспитания ребенка – сангвиника является формирование у него устойчивых привязанностей, интересов.

Очень важно учить, внимательно относиться к сверстникам, способствовать установлению прочных, глубоких взаимоотношений сангвиника со сверстниками, тому, чтобы новые его знакомства не вытесняли старые привязанности. Не следует ограничивать живость и активность сангвиника, однако полезно учить его сдерживать при необходимости свои порывы, считаться с притязаниями других.

Учебно – воспитательная работа с холериками.

В отношении холериков необходимо учитывать, что часто именно характерные для них активность, подвижность, напористость, эмоциональность, помогают им занять благоприятное положение. Поэтому целесообразно использовать любимые ими подвижные и спортивные игры при формировании «Я - концепции», оптимизации взаимоотношений со сверстниками.

Холерики легко возбудимы, как правило, очень энергичны. Сложность обучения и воспитания возбудимого ребенка нередко усугубляется неправильным отношением к нему взрослых, которые любой ценой пытаются препятствовать активности ребенка, сдерживают его подвижность.

От холериков учитель должен постоянно, мягко, но настойчиво требовать обдуманных, спокойных ответов, воспитывать у них сдержанность, ровное отношение к товарищам, взрослым. Во время выполнения учебного задания у холериков следует формировать умение последовательно, по определенному плану вести работу, необходимо от них требовать добросовестного отношения к работе в процессе всего выполнения задания. Важно оценить по достоинству и присущие им решительность, смелость, энергичность, устойчивость их интересов, нередко проявляющуюся инициативность.

Учебно – воспитательная работа с флегматиками.

в процессе учебной работы флегматику нередко мешает его медлительность. В тех случаях, когда необходимо быстро сообразить, быстро запомнить, быстро что- либо сделать, флегматик проявляет полную беспомощность. Вместе с тем если уж он запоминает, то надолго и основательно. Педагог должен как можно чаще активизировать деятельность флегматичных учеников, бороться с равнодушием, излишним спокойствием и медлительностью, заставлять их работать в постоянном темпе, вызывать эмоциональное отношение к изучаемому, к процессу деятельности. В силу высокой ригидности флегматики медленно привыкают к новым условиям жизни. Этим детям трудно привыкать к школе, к учителям, трудно приспосабливаться к новому режиму, новым требованиям, расставаться с родителями, знакомиться с новыми детьми…

если ребенок приступил к делу, нельзя оставлять его одного, иначе период «раскачки» может затянуться. Флегматику трудно не только начать дело, но и закончить работу, но не прерывать его резко. Очень хорошо, если флегматик будет дружить с подвижным ребенком.

 Учебно – воспитательная работа с меланхоликами.

Также преподаватель должен учитывать особенности учащихся – меланхоликов. В учебной работе меланхолики не способны переносить сильные и длительные напряжения, что объясняется быстрым переходом клеток из мозга в состояние охранительного торможения. У учащихся с меланхолическим темпераментом следует развивать общительность, чувства коллективизма, воспитывать чувство дружбы и товарищество. В обучении меланхолика особенно важно соблюдать щадящий режим и принцип постепенности.

Меланхолики отличаются внушаемостью, поэтому нельзя подчеркивать их недостатки – это лишь закрепит их неуверенность в своих силах.

Неоднозначным должно быть отношение к тревожности. После снятия адаптационного стресса тревожность может явиться условием, которое будет стимулировать активность, саморегуляцию деятельности ребенка. Меланхоликам свойственна высокая чувствительность к допущенным ошибкам и в то же время высокий уровень самоконтроля. Это обеспечивает довольно высокую продуктивность и качество работы, высокую обучаемость.

Психолого – педагогические рекомендации для проведения урока с учетом особенностей темперамента

Знание черт темперамента детей позволяет правильнее понимать некоторые особенности их поведения, дает возможность варьировать нужным образом приемы воспитательных воздействий.

Прежде всего, нужно отметить, что очень важно умение учителя конкретизировать приемы организации внимания с учетом индивидуальных особенностей их темперамента.

Уже в начале урока учитель должен организовать внимание школьников, создать готовность их к серьезной умственной работе.

Для переключения внимания холериков необходимо найти соответствующие данной ситуации приемы быстрого вовлечения в учебную работу. Определенные знание здесь имеют обращения учителя к ученику с такими вопросами, как: «Что было задано на дом?», «Какие трудности были при подготовке к уроку?» не стоит обращаться с такими детьми резко.

Для учеников меланхолического темперамента показательно медленное сосредоточение внимания в начале урока. Устный опрос, контрольная работа, новый вид занятий – являются для них сильными раздражителями, вызывающими повышенное переживание. Зная это, учитель должен стремиться отвлечь внимание от его эмоционального состояния и направить его на учебную работу, чему будет способствовать создание в классе спокойной обстановки.

У ученика холерического темперамента при правильной организации учителем урока в большинстве случаев наблюдаем ярко выраженную устойчивость внимания. В организации внимания таких детей особенно важно увлечь работой, подчеркнуть важность изучаемого вопроса. Для поддержания сосредоточенности сангвиника следует привлекать их к ответу на вопросы по ранее известному материалу.

Учащиеся флегматического темперамента при слушании нового материала в случаях, когда требуется быстрота, сообразительность, не всегда успевают следить за ходом мысли учителя. В таких случаях следует излагать материал более размеренным темпом, стараться проверить усвоение нового.

От индивидуального подхода к детям разных темпераментов во многом зависит и выполнение на уроке самостоятельных работ. У холерика не редко не хватает выдержки в определении встретившихся трудностей.

Нужно побуждать ученика к проявлению уравновешенности в поведении, настойчивости и терпеливости в работе.

Некоторые учащиеся сангвинистического темперамента часто отвлекаются от работы или выполняют ее слишком поспешно. Это приводит к ошибкам, которых можно было бы избежать. Таких важно побуждать к самоконтролю в работе.

Внимание меланхолика обычно неустойчиво, ребенок неуверен в своих знаниях, постоянно сомневается. Учителю следует с самого начала данного вида работы поддерживать в ребенке чувство уверенности в себе.

Во время устного вопроса и закрепления знаний также необходимо обращать внимание на эмоциональное состояние меланхоликов. У некоторых учителей не хватает выдержки ждать, пока ученик сосредоточится и начнет отвечать. Уравновешенность особенно следует соблюдать при общении с детьми холерического темперамента. Причиной сильного возбуждения холерика во многих случаях является незнание или непонимание, какого – либо вопроса. Снижению возбудимости будет способствовать спокойное разъяснение учителем вопроса.

По отношению к сангвиникам положительное значение имеет твердость в тоне замечания, на холерика имеют воздействие замечания, сделанные спокойным, но требовательным тоном. В тоне замечаний меланхоликам должна быть мягкость и предупредительность. Резкий тон общения на замечания нередко вызывают у них слёзы.  

Өз-өзіне қол жұмсаудың алдын алу бойынша педагогтар арналған

ЖАДЫНАМА

Жасөспірімнің мінез-құлқында мұғалімге не ескерту керек?

1. Оқу үлгерімінің күрт төмендеуі, оқу мен бағалауға немқұрайдылықтың көрінісі.

2. Жасөспірім ұзақ уақыт бойы көңіл-күйді төмендетеді, эмоционалды фонды төмендетеді, тітіркендіреді.

3. Мінез-құлықтың күрт өзгеруі. Мысалы, жасөспірім бейқам болды, жақын адамдарымен сөйлескісі келмеді, өзіне қымбат заттарды бере бастады, ол бұрын істегенді ұнататын нәрсеге қызығушылығын жоғалтты, достарынан алыстап кетті.

4. Жақын ортада, сондай-ақ маңызды ересектер немесе құрдастар арасында өз-өзіне қол жұмсаудың мысалы болуы.

5. Бала тікелей немесе жанама түрде өзін-өзі өлтіргісі немесе өлтіргісі келетіні немесе өмірді жалғастырғысы келмейтіні туралы айтады. Өмір сүргісі келмеу туралы айту-ересек адамның назарын өзіне және оның проблемаларына аудару әрекеті. Егер адам бұл туралы айтса, онда ол мұны істемейді деген аңыз бар. Алайда, олай емес! Көңіл аудармайтын үмітсіз жасөспірім өз ниетін соңына дейін жеткізе алады.

6. Қауіпті мінез-құлық, оның өмірі мен денсаулығына зиян келтіру ықтималдығы жоғары.

Ерекше назар аудару қажет қауіпті жағдайлар:

* Құрдастарынан бас тарту ,қудалау (оның ішінде әлеуметтік желілерде).

* Маңызды ересектермен жанжал немесе өткір жанжал.

* Бақытсыз махаббат немесе романтикалық қарым-қатынасты бұзу.

* Объективті қиын өмірлік жағдай (жақын адамынан айырылу, қоғамнан бас тарту, ауыр ауру).

* Әлеуметтік жетістіктің маңыздылығы мен құндылығы аясында жасөспірімнің жеке сәтсіздігі.

* Әлеуметтік ортаның күрт өзгеруі (мысалы, тұрғылықты жердің өзгеруі нәтижесінде).

* Тұрақсыз отбасылық жағдай (ата-ананың ажырасуы, жанжалдар, зорлық-зомбылық жағдайлары).

Қауіпті жағдайды аңғарған жағдайда педагогке не істеу керек?

Егер сіз осы белгілердің кем дегенде біреуін көрсеңіз – бұл оқушыға назар аудару және онымен сөйлесу үшін жеткілікті себеп. Сіз оған көмектесе аласыз ба және оның көзқарасы бойынша оны қалай жақсартуға болатындығын сұраңыз. Жағдайды елеусіз қалдырмаңыз. Жайбарақат қарамаңыз! Көмек алу үшін психологқа немесе басқа мамандарға хабарласыңыз. Баланың ата-анасына хабарласыңыз және өз бақылауларыңызбен бөлісіңіз.

Өз-өзіне қол жұмсауға жол бермеу үшін мұғалім не істей алады?

Жасөспіріммен байланысты сақтаңыз. Мұны істеу үшін жасөспірімдер үшін авторитарлық өзара әрекеттесу стилі тиімсіз және тіпті қауіпті екенін есте ұстаған жөн. Шамадан тыс тыйымдар, бостандық пен жазаны шектеу жасөспірімде агрессияны немесе авто-агрессияны тудыруы мүмкін. (яғни, өзіне бағытталған агрессия). Жеткіншек жаста қолайлы нысаны өзара іс-қимыл жасасу болып табылады деуге болады. Егер шектеу қажет болса, оның орындылығын түсіндіруге уақыт жұмсамаңыз.

Топта достық қолдау атмосферасын құруға ықпал ету, студенттерді бірлескен іс-шаралар мен ынтымақтастыққа бағыттау.

Бір немесе бірнеше оқушы басқалардың шабуылына ұшырайтын жағдайларға назар аударыңыз. Жанжалға қатысушылармен әркім еститін етіп сөйлесіңіз, жанжалға қатысушылардың біреуінің жағын алмастан бейтарап болыңыз.

Кураторлық сағатты өмірдегі болашақ туралы сөйлесу орны мен уақыты ретінде пайдаланыңыз. Жасөспірімдер әлі де болашақтың бейнесін қалыптастырады, олар өте алыс болашақты немесе қазіргі сәтті көреді. Біліңіз, бұл оқушылар ниетті алға қойылған мақсаттарына қол жеткізуге, помогите атындағы жоспар нақты (және шынайы) іс-қимыл. Жасөспірімдермен диалогты сақтау, қажет болған жағдайда студент қиын өмірлік жағдайда Сізге жүгінуі үшін байланыс мүмкіндігін қалдыру маңызды.

Оқушыға қателіктер мен сәтсіздіктер тәжірибесі жетістікке жету сияқты маңызды тәжірибе екенін түсіндіру. Оқушының қателіктерін оның өсу аймағы ретінде қолданыңыз. Қателіктер бойынша оқыту-жеке тұлғаны дамытудың бір тәсілі. Есіңізде болсын, бағалар бар, ал кеңірек нәрсе – оқушының жеке басы. Оқушыларға бағаларды табуға көмектесіңіз, олар бағаларға қарамастан сәтті.

Жасөспірімнің сыртқы дөрекілігінің артында не тұрғанын түсіну. Мүмкін, жасөспірім жанжалға түсіп, сізді құнсыздандыруға емес, өз құндылықтарын қолдайды.

Егер сіз қандай да бір себептермен оқушымен немесе топпен байланыста бола алмайтындығыңызды түсінсеңіз, маманға уақытында хабарласыңыз. 

2020 жылдың 15 қазанында психикалық денсаулықты нығайту және сақтау, жасөспірімнің тұрақтылығын қалыптастыру бойынша бірінші курстардың ата-аналарына психо-профилактикалық білім беру мақсатында бірінші курс студенттерінің ата-аналары арасында «Балалар мен жасөспірімдердің психикалық денсаулығы» тақырыбында ата-аналармен психологиялық кездесу өтті.

Оқу мотивациясын арттыру бойынша

бірінші курс студенттерінің ата-аналарына психологтың ұсыныстары

Құрметті бірінші курс студенттерінің ата-аналары!

Өкінішке орай, студенттердің оқу іс-әрекетіне деген қызығушылығы жиі төмендейді. Балаларыңыз үшін орта кәсіптік білім алу табысты болуы үшін не істеу керек және не істеу керек екенін, ал оқуға деген ынтаның күшеюін талдап көрейік.

Мотивация – бұл адамды белгілі бір нәтижеге жетуге итермелейтін нәрсе. Кез-келген мотив қанағаттануды қажет ететін қажеттілікке негізделген. Біз туылған сәттен бастап дүниеге келеміз және қажеттіліктерді сезінеміз. Уақыт өте келе бізді қоздыратын мотивтер әр түрлі болады. Баланың мотивациясы оның өсу процесінде өзгереді. Егер ата-ана осы өзгерістердің қалай болатынын жақсы түсінсе, оған баламен байланыс орнатып, нәтижеге жетуге көмектесу оңайырақ болады.

Орта кәсіптік білім беру кезеңінде оқуға деген ынтаны арттыру-бұл көбінесе ата-аналардың жауапкершілігі.

Студенттің мотивациясын арттыруға арналған қадамдық нұсқаулық

Оқуға теріс көзқарастың себебін анықтау

1. Себебі – оқи білмеу.

Ересек адамның әрекеті-оқудағы әлсіз жақтарды анықтау. Әлсіз буындарды кезең-кезеңмен жою. Қосымша сабақтар, мұғалімдердің, психологтың көмегі болуы мүмкін. Жетістіктерді атап өтіңіз. Балаға оның алға жылжуын көрсетіңіз.

2. Себебі – нашар дамыған танымдық қабілеттер.

Ересек адамның іс-әрекеттері – бағдары болса, бала болуы мүмкін. Стандартты емес тапсырмалар, баламен бірге ойын түріндегі күрделі материалмен бірге сабақтар, сотталмастан және ілінбестен

түсінбеушілік үшін оған кінәлі сезімдер. Оған қиын тақырыптар бойынша үштіктер үшін айыптаудың болмауы. Емес, барлық мүмкін озаты. Бұл үшін олар баласын жақсы көрмейді.

3. Мұның себебі – олардың мүмкіндіктеріне деген әлсіз сенім. Қашан теряешь өзіне деген сенім пайда болады алдындағы қорқыныш. Және көптеген шығатын болады ғана емес браться за қандай да бір іс, өйткені сол кезде болады, сәтсіздіктер.

Ересек адамның әрекеті – сіздің балаңыздың өзіне деген сенімін арттыру.

Мақтаңыз, сүйіңіз, ұсақ-түйектерге қолдау көрсетіңіз. Бәріне қарамастан үйренуге тырысу керек, сонда ғана сәттілік болады.

4. Мұның себебі – оқу процесінде ләззат алудың болмауы.

Ата – аналардың әрекеттері-сәтсіздіктерден гөрі жетістіктерді жиі байқаңыз. Кішкентай жетістіктерге назар аударып, кез-келген аралық нәтижелерге қуану маңызды.

5. Мұның себебі – ата-аналардың мінез-құлқы. Бала, оның ішінде студент ата-аналарға еліктейді. Ата-аналардың оқуға деген көзқарасы өте маңызды. Егер студент үйде "колледждің қажеті қанша", "сен көп ұзамай азап шегесің" және т.б. деген сөздерді естісе, онда ол тіпті оны "жапсырған" ата-анасына да ұнамайтындығына қызығушылық танытуы екіталай.

Ересек адамның іс – әрекеті-оқу орнына және жалпы оқуға деген көзқарасты өзгерту.

6. Мұның себебі – отбасында танымдық құндылықтардың болмауы. Бала сізді кітаппен көрді ме, әлде сіз кез-келген танымдық іс-әрекетпен айналысқан кезіңізде ме?

Іс – қимыл ересек-көрсетіңіз мысал студентке сіздің танымдық қызметі.

7. Себебі – ересек адамның назарының болмауы. Ересек адамның әрекеті-балаңызбен бірлескен іс-әрекетке қанша уақыт жұмсайтындығыңызды талдауға тырысыңыз. Қазір мұны істеуге тырысайық: күнделікті күнделікті жоспарыңызды жасаңыз, онда балаңызды неше рет атап өттіңіз? Ойлап көрші, қандай береке болады деген қарым-қатынас баланың.

Себебін анықтадыңыз ба? Қалыптасқан жағдайдан шығудың одан әрі жолдарын талдадыңыз ба?

Анықталған себептерге қарамастан, балаңызбен қарым-қатынаста міндетті сәттерді есте сақтаңыз:

1. Балаңызды дәл осылай жақсы көретіндігіңізді мүмкіндігінше жиі көрсетіңіз және дәлелдеңіз. Мысалы, сіз өз сезімдеріңізді " сен маған керексің, сен бізге қымбатсың, үйде болғаныңды жақсы көремін" деген сөздермен көрсете аласыз.

2. Егер сіз бір нәрсені сынға алсаңыз да, қарым-қатынастың тыныш үнін сақтаңыз. Жасөспірімдер қарым-қатынас тонына, айқайға және ырғақтың жоғарылауы көбінесе бірдей жауап бере алады – тітіркену. Есіңізде болсын – талқылау белгі емес. Жасөспірімдер белгілерді қабылдау қиын: "біз ересектерміз". Жиі тыңдамайды және тыңдауды тоқтатады.

3. Жасөспірімнен тәртіпті талап ету сіздің араңызда сенімді қарым-қатынас орнатылған кезде ғана мүмкін болады. Әйтпесе, сіз одан ештеңе алмайсыз, сіздің оны жайына қалдыру үшін бір - екі рет айтқаныңызды тыңдауы мүмкін. Жасөспірім сізді құрметтеуі керек-содан кейін ол сізді тыңдайды.

4. Жасөспірімнің өзін емес, іс-әрекетті, әрекетті сындарлы бағалауды үйреніңіз. Жасөспірімнің жеке әрекеттеріне наразылығын білдіру керек, бірақ тұтастай жасөспірім емес. Белгіі қоюдан аулақ болыңыз: жаман, жалқау, қолынан түк келмейді. Жасөспірімді іс-әрекеттің салдарын түсінуге жетелейтін сұрақтар қойыңыз: "бағалауды түзету үшін не істей аласың, қалай және қашан жасай аласың?" Мақсатты іске асыру мерзімдерін анықтаңыз және жариялаңыз (мен оны білген кезде түзетемін).

5. Бүкіл оқу үрдісінде өз балаңыздың нәтижелерін нақты және уақтылы қадағалаңыз.

6. Жасөспірімге қойылатын талаптарды күшейтіңіз (есесіне аласың...).

7. Жасөспірімнің оқу нәтижелерін өзге балалармен салыстырмаңыз. Бұл тек тітіркенуге әкеледі.

8. Позитивті, жасөспірімге үнемі қолдау көрсетіңіз. Жақсы сөз және практикалық кеңес сөгуге қарағанда жақсы.

9. Оң ынталандыруды қалыптастырыңыз. Жаза жағымды эмоциялар тудырмайды.

10. Жетістіктер үшін мадақтаңыз. Көптеген ата-аналар жаман бағалар үшін жазалайды, ал жақсы адамдар бұл қарапайым нәрсе деп санайды. Басқаша әрекет етіңіз. Жақсы белгілерге баса назар аударыңыз. Жаман туралы сөйлескенде, дауысты көтермеңіз және мәселені шешуге дайын болмаңыз. Жақсы сұрақ қойыңыз: "қалай жақсартуға болады?" Егер балаға жауап беру қиын болса, оған көмектесіңіз.

11. Сыйлықтарға ынталандырыңыз. Мысалы, үштік бағасыз оқу жылының сәтті аяқталуы үшін – теңізге бару сыйлық ретінде, үштік бағамен, басқа оқу қарыздарысыз үшін – жаңа компьютер және т.б. Жасөспіріммен оның тілектерін алдын-ала талқылаңыз, сонда сіздің сыйлықыңыз оған шынымен мотивация болады.

Құрметті ата-аналар! Есіңізде болсын, сіз әрқашан психолог пен колледж оқытушыларының кәсіби көмегіне жүгіне аласыз.

Сәттілік тілейміз!

ОҚУ МОТИВАЦИЯСЫНЫҢ ДЕҢГЕЙІН

КӨТЕРУДІҢ 10 ТӘСІЛІ

Құрметті студенттер!

Оқудың ішкі мотивациясы қаншалықты күшті болса да, ол әлсіреген кездер болады. Төменде оны жандандырудың кейбір әдістері және осы әдістердің тиімді болуы мүмкін себептері келтірілген.

1. Өзіңді ұлықта. Бұл сіздің көңіл-күйіңізді арттырады, жетістіктеріңізді растайды және жалғастырғыңыз келеді.

2. Тоқтаңыз және жеңіл жаттығу жасаңыз. Тиімді жұмыс істеу үшін миыңызға оттегімен қаныққан қан қажет. Егер сіз жай ғана орындықтан тұрсаңыз, бұл мидың оттегімен қамтамасыз етілуін 20 пайызға арттырады. Жаттығу сізге демалуға және толқуды жеңілдетуге көмектеседі. Жаттығу кезінде сіз мәселенің шешімін таба аласыз.

3. Үзіліс жасаңыз. Егер сіз тым құмар болмасаңыз, онда көптеген адамдардың пікірінше, әр 20-30 минут сайын үзіліс жасау сіздің жұмысыңыздан алшақтамай, ақыл-ойыңызды сергітеді. Декорацияның өзгеруі мәселеге басқа көзқараспен қарауға көмектеседі.

4. Үлкен суретті қалыптастырғаныңызды тексеріңіз. Сіздің миыңыз үнемі байланыс орнатуға тырысады, сондықтан үлкен суретті алдын-ала қалыптастыру оған ақпараттың мағынасын түсінуге және осы объект туралы барлық белгілі ақпаратты "жинауға" уақыт береді.

5. Зерттелетін материалды аз көлемге бөлудің басқа әдісін табыңыз. Миға жеке элементтерге бөлінген кезде күрделі тапсырмаларды орындау оңайырақ болады.

6. Ақпаратты басқа жолмен алуға тырысыңыз. Мысалы, егер сіз ақпаратты ұзақ уақыт есту арқылы қабылдайтын болсаңыз, визуалды қабылдауға ауысуға тырысыңыз. Осылайша сіз мидың басқа бөлігін проблемаға қосасыз. Бұл мәселені шешудегі табысты визуализациялау үлкен көмек бола алады.

7. Жетістіктеріңізді белгілеңіз. Сіздің жетістіктеріңізді бағалау сізге сабақты жалғастыруға көмектеседі. Бұл жағдайда бұл сіздің жетістіктеріңіздің тізімін жасау.

8. Күлуге болатын нәрсені табыңыз. Күлген кезде мидағы релаксацияны тудыратын эндорфиндер пайда болатындығы дәлелденді.

9. Досыңыздан немесе отбасы мүшелеріңізден көмек сұраңыз. Көп түкірсе көл деген!

10. Тоқтату және есте, сіз поступились соңғы рет, бастан сол сезім. Осыған ұқсас жағдайда бұрын қолданған әрекет нұсқаларының тізімін жасаңыз. Ми үлгілерді жақсы көреді және бұл тәсіл оған жаңа байланыстар қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Табыс пен сәттілік тілеймін!

Құрметті студенттер!

Колледжде психологиялық кабинет жұмыс істейді.

Сіз маманның кеңесін, қиын мәселелер мен өмірлік қиын жағдайларды шешуде психологиялық көмек пен қолдау, жеке өсуге, дамуға және өзін-өзі жүзеге асыруға көмек ала аласыз.

505 кабинетке хабарласыңыз

8.00-17.00 аралығында.

"Сенім телефоны" 8718 2 652127

Сәрсекеева Шынар Қайрбекқызы

Біз бірге сіздің жасырын мүмкіндіктеріңізге жол табамыз!

Құрметті сайт пайдаланушылары мен қонақтары!

Біздің колледжде әлеуметтік-психологиялық қызмет жұмыс істейді. Әлеуметтік-психологиялық қызмет өз қызметін психологиялық-педагогикалық жағдайларды қамтамасыз ету, студенттердің психикалық және жеке дамуы үшін ең қолайлы, колледж ұжымында қолайлы психологиялық климатқа ықпал ету, білім беру процесінің барлық субъектілеріне жан-жақты психологиялық қолдау көрсету мақсатында жүзеге асырады.

Педагог-психолог жұмысының мақсаты:

-білім беру процесінде студенттер мен студенттік топтарды психологиялық-педагогикалық қолдау, студенттердің психологиялық қорғалуын арттыру, әлеуметтік бейімделгіш, еңбек нарығында сұранысқа ие түлекті қалыптастыру.

-колледжде білім беру процесінің сапасын арттыруға ықпал ететін және оның субъектілерінің әрқайсысының жеке әлеуетін барынша толық ашуға бағытталған әлеуметтік-психологиялық жағдайларды қамтамасыз ету.

Колледждің педагог - психологына жүгінуге болатын және қажет сұрақтар:

1. Оқудағы қиындықтар. Кейбір студенттер өздері қалағандай жақсы оқымайды. Мұның себептері жаппай болуы мүмкін. Мысалы, өте жақсы есте сақтау немесе шашыраңқы көңіл-күй немесе қалаудың болмауы емес, мұғаліммен проблемалар болуы мүмкін және мұның бәрі не үшін қажет екенін түсінбеуі мүмкін. Кеңес беру кезінде біз оның себебін және оны қалай түзетуге болатынын анықтауға тырысамыз, басқаша айтқанда, жақсырақ үйрену үшін нені және қалай дамыту керектігін табуға тырысамыз.

2. Топтағы қарым-қатынас. Басқалармен оңай байланыс орнататын, кез-келген, тіпті бейтаныс компанияда оңай байланысатын адамдар бар. Танысу қиын, жақсы қарым-қатынас орнату, достар табу және топта оңай және еркін сезіну қиын адамдар бар. Психологтың көмегімен сіз әртүрлі жағдайларда адамдармен үйлесімді қарым-қатынас орнатудың жолдары мен жеке ресурстарын таба аласыз, әдістерін зерттей аласыз.

3. Ата-аналармен қарым-қатынас. Кейде біздің жақын адамдарымызбен - ата-аналарымызбен ортақ тіл мен жылы қарым-қатынас жоғалады. Жанжалдар, жанжалдар, өзара түсініспеушілік - отбасындағы мұндай жағдай әдетте балаларға да, ата-аналарға да ауыртпалық әкеледі. Кейбіреулер шешім табады, ал басқалары үшін бұл өте қиын. Психолог Сізге ата-аналармен жаңа қарым-қатынас орнатуды үйрену және оларды түсінуді үйрену және ата-аналар сізді қалай түсініп, қабылдауы туралы айтып береді.

4. Өмір жолын таңдау. Егер сіз қандай жолмен барғыңыз келетініне сенімді болмасаңыз, психологқа баруға әрқашан мүмкіндік бар. Бұл сіздің арманыңызды, тілектеріңіз бен мақсаттарыңызды түсінуге, ресурстарыңызды, бейімділіктеріңіз бен қабілеттеріңізді бағалауға және өмірдің қай саласында (салаларында) жүзеге асырғыңыз келетінін түсінуге (немесе түсінуге жақындауға) көмектеседі.

5. Өзін-өзі басқару және өзін-өзі дамыту. Біздің өміріміз соншалықты қызықты және жан-жақты, ол бізге үнемі көптеген міндеттер қояды. Олардың көпшілігі керемет күш - жігерді және әр түрлі жеке қасиеттерді, Дағдылар мен дағдыларды дамытуды талап етеді. Көшбасшылық дағдыларды немесе дау-дамайды, логикалық ойлауды немесе шығармашылық қабілеттерді дамытуға болады. Жақсартуға өз жады, назар, қиял. Болады оқып, басқаруға, өз өмірін, мақсат қою және оған тиімді қол жеткізуге болады. Психолог-белгілі бір қасиеттерді, дағдыларды дамыту технологиясын меңгерген және осы технологияны сізбен бөлісуге қуанышты адам.

Құрметпен, педагог-психолог

ЖАДНАМА

колледжде оқуға бірінші курс студенттері үшін

"Бірінші рет бірінші ... курс!»

Бірінші курс студенті бола отырып, бұл үлкен мәртебе ғана емес, кешегі түлектің мойнына жүктелген үлкен жауапкершілік екенін түсіну керек. Үйлесімділікке қол жеткізу және болып жатқан барлық нәрселерден ләззат алу үшін жағдайды үнемі бақылау қажет.

Бұл не деген сөз?

1. Жақын арада кем дегенде 4 жыл бойы жағымды қарым-қатынас орнатуға тура келетін курстастарыңызбен танысыңыз.

2. Мұғалімдермен байланыс орнату, олардың тілдеріне түспеу, рефераттар жазу, тақырып тақырыбын талқылауға белсенді қатысу және оқуға деген қызығушылығын көрсету.

3. Барлық сыныптан тыс және ұйымдастырушылық іс-шараларға қатысу, болашақта бірнеше рет пайдалы болатын жаңа және пайдалы таныстар шеңберін едәуір кеңейту.

4. Топ кураторымен достық қарым-қатынасты сақтаңыз, ол қажет болған жағдайда кез-келген мәселені шешуге көмектеседі және тіпті тақырып бойынша ең күрделі сұрақтарға жауап береді.

5. Болашақта қарым-қатынас жасау ыңғайлы және оңай болатын пікірлестер шеңберін анықтаңыз, содан кейін жақындасуға бару байқалмайды.

6. Бастамашы болу, бірақ командаға өзінің сөзсіз пікірін жүктемеу, қарым-қатынаста ымыраға келу.

Барлық осы қарапайым ережелер жаңа оқу орнына тез бейімделуге ғана емес, сонымен қатар көпшіліктің назарын аударуға, жасырын көшбасшы және компанияның жаны болуға көмектеседі.

Қоғамдағы осындай жағдайға қол жеткізе отырып, колледждегі келесі 4 жыл байқалмайды.

Педагог-психологтың кеңестері мен ұсыныстары

қашықтықтан оқыту кезінде студенттер мен ата-аналар үшін

Қалыптасқан қолайсыз эпидемиологиялық жағдай жағдайында ШЖҚ "Павлодар машина жасау колледжі" КМК педагог-психологы студенттер мен балалардың ата-аналарына (заңды өкілдеріне) бейне-конференц байланыс (WhatsApp) немесе телефон (87715592349 – Шынар Кайрбековна) арқылы қашықтықтан психологиялық-педагогикалық және консультациялық көмек көрсетеді.

- Коронавирусқа байланысты алаңдаушылық тудыратын жасөспірімдерге арналған ұсыныстар (әлемдегі жетекші алаңдаушылық тудыратын мамандардың бірі Роберт Лиханың ұсынысы бойынша) жадынама

- Қашықтықтан оқытудағы балалардың ата-аналарына ұсыныстар: психолог кеңесі жадынама

Коронавирусқа байланысты алаңдаушылық танытқан

жасөспірімдер үшін ұсынымдар

Соңғы бірнеше күнде өмір керемет өзгерді, колледждерде қашықтан оқыту нысаны енгізіледі, ата-аналар үйден жұмыс істейді, достарымен "тірі" көру қиын. Мұндай жағдайда сізде пайда болған мүмкіндіктерге назар аударуға тырысу өте маңызды, бірақ айыру туралы ойланудың орнына. Бұл тәсіл оптимизм деп атауға болады. Төменде рухпен құлап кетпеуге және мазасыздыққа бой алдырмауға және сонымен бірге жағдайды байыпты қабылдауға көмектесетін бірнеше кеңестер берілген. 0-ден 19 жасқа дейін ауру ықтималдығы өте аз.

Балалар мен жасөспірімдер коронавируспен ауырмайды немесе оны өте жеңіл түрде өткізеді. Осыған қарамастан, жұқтыру ықтималдығын одан әрі төмендетуге көмектесетін процедуралар бар: көшеден келгесін қолыңызды жуыңыз, тамақтанар алдында, тырнақтарыңызды тістеу әдетімен күресіңіз, егер ол болса (қазір лайықты мотивация бар),-вирус көбінесе адам ағзасына қол арқылы жұғады; кем дегенде 7,5 сағат ұйықтаңыз; жақсы тамақтану; физикалық жаттығулар жасаңыз (мұның бәрі иммунитетті сақтауға және нығайтуға көмектеседі).

Оқшаулану режимін сақтау өте маңызды. Ия, сіздің үйде отыруыңызға тура келеді, колледжге бармаңыз, достарыңызбен кездеспеңіз. Қиын ... бірақ ... өте маңызды, сіз түсінесіз, қазір апокалипсис келмейді, біз оны зомби туралы фильмдерден білеміз; керісінше, бізден көптеген адамдардың инфекциясының алдын алу үшін үйден аз шығуды сұрайды. Мысалы, адамдар бұған өте байсалды болған Қытайда барлық дерлік науқастар қалпына келді және инфекцияның жаңа жағдайлары жоқ. Енді біз шыдамдылық танытуымыз керек. Егер сіз күннің көп бөлігін барлық жаңалықтар таспаларын қадағаласаңыз, бұл сіздің алаңдаушылығыңыз бен беймазалығыңызды күшейтеді.

Тактиканы өзгерту, сіз немесе сіздің ата-анаңыз көп сенетін 1-2 ресурсты таңдап, таңертең 10 минут және кешке 10 минут бөлген дұрыс. Мазасыздыққа қарсы ең жақсы дәрі-дәрмектердің бірі-әзіл. Көптеген балалар өздерінің оқшаулану жағдайын қалай бастан кешіретіні туралы өздерінің бейнелері мен әндерін жаза бастады.

Мүмкін сіз бұл жағдайды осы бұрышта көре аласыз ба? Егер мазасыз ойлар сізге үнемі шабуыл жасаса, мазасыздық қауіпті емес екенін ұмытпаңыз, әр мазасыз ой туралы ойланудың қажеті жоқ. Оларды аспанда жүзіп жүрген бұлттар ретінде елестетіп, жағымды немесе маңызды мәселелеріңізге назар аударуға тырысыңыз.

Қашықтықтан оқытуда уақытша жүрген студенттердің ата-аналарына ұсыныстар:

психолог кеңесі

Ең алдымен, өзіңіз және бала үшін әдеттегі күн тәртібі мен ырғағын (ұйқы және ояту уақыты, сабақтың басталу уақыты, олардың ұзақтығы, "үзілістер" және т.б.) сақтау және қолдау қажет. Күн режиміндегі күрт өзгерістер баланың бейімделу мүмкіндіктерін айтарлықтай қайта құруға және шамадан тыс стресс пен стресске әкелуі мүмкін.

Баланың ата-анасы мен жақындарына не болып жатқанына сабырлы, барабар және сыни көзқарасты сақтауға тырысу керек. Баланың эмоционалды жағдайы ересектердің (ата-аналардың, жақындардың) жағдайына тікелей байланысты. Басқа елдердің ата-аналарының тәжірибесі көрсеткендей, өзін-өзі оқшаулау режиміне бейімделуге біраз уақыт кетеді және бұл қалыпты процесс.

Өзіңізді сабырлы, ұстамды ұстаңыз, балалардың вирус туралы сұрақтарына жауап бермеңіз және т.б., бірақ пандемия жағдайы мен оның қауіп-қатерін ұзақ талқыламаңыз. Интернет желілерінен "қасіретін" егжей-тегжейлі айтпаңыз!

Балаларды қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру бойынша колледжден алған ұсыныстарды түсінуге тырысыңыз.

Топ кураторы мен колледж әкімшілігінен алатын ресми ақпаратқа ғана назар аударыңыз. Колледжге бұл процесті ұйымдастыруға уақыт қажет.

Үйде мәжбүрлі болу кезінде сізге және балаға жақын әлеуметтік ортамен байланыста болу маңызды( телефон, мессенджер арқылы), бірақ алынған жалпы ақпарат ағынын (жаңалықтар, әлеуметтік желілердегі таспалар) азайту қажет.

Ағымдағы жаңалықтардан хабардар болу үшін бір жаңалық көзін таңдап, оған күніне 1-2 реттен артық емес келу жеткілікті (мысалы, таңертең — таңертеңгі істерден, рәсімдерден кейін біраз уақыт демалу керек-және кешке, бірақ ұйқыдан 2 сағаттан кешіктірмей), бұл алаңдаушылық деңгейін төмендетуге көмектеседі. Жақындарыңызбен қарым-қатынас кезінде коронавирусқа арналған тақырыптарға және басқа да алаңдаушылық тудыратын тақырыптарға назар аудармауға тырысыңыз.

Жақын адамдарыңызбен қарым-қатынас жасау үшін балаңызға "ақпараттық шу", кейде жалған ақпаратқа толы әлеуметтік желілерден аулақ болуға кеңес беріңіз. Бір мессенджерді өзіңіз таңдаңыз (мысалы, телеграмма, WhatsApp, Viber) және маңызды байланыс орнатуға тырысыңыз. Әлемдегі өзекті жағдайды талқылай отырып, чаттарға жиі барудан аулақ болған жөн. Күніне 1-2 рет бару жеткілікті. Мессенджерлердегі кез-келген сөйлесуді үнсіз режимге қоюға болады және қажет болған жағдайда ғана баруға болады.

Қарастыру керек", - кезеңдерде өзіндік белсенділігін бала (емес, оның барлық уақытта развлекать алуы) және бірлескен ересек ісі көптен бері кейінге қалдырылып отырды.

Басты идея - үйде болу "жаза" емес, жаңа дағдыларды игеру, білім алу, жаңа қызықты істер үшін ресурс. Үйде бала топпен, достарымен (қоңыраулар, ВК, топтық чаттар) сөйлесуді жалғастыра алады.

Ата-аналар виртуалды конкурстарды (мысалы, позитивті Мемдер және т.б.) және басқа да оң іс-әрекеттерді өткізу идеяларын ұсына алады. Сіз жасөспірімдерге қызықты тақырып бойынша (спорт, музыка, кино, аспаздық) өз бейнеблогтарын жүргізуді бастауға кеңес бере аласыз.

Эмоциялық «күйіп кетудің» алдын алу – Өзіңізге қалай көмектесе аласыз?

Мұғалімге арналған жадынама.

«Күйіп кету» белгілері:

•        Титықтау – негізгі міндеттерді орындауға күш-қуат жетіспеуі.
•        Қол үзу – жұмыстан ойша алшақтау және оның маңыздылығына қатысты оспадар пікір айту.
•        Тиімсіздік – өнімділіктен және қанағаттану сезімінен айырылу.

Егер аталған эмоциялық «күйіп кетудің» үш белгісінің кем дегенде екеуін өзіңізден тапсаңыз, сізде эмоциялық «күйіп кету» белгілері бар.

Тыныстау жаттығуларын (терең/диафрагма арқылы тыныстауды), медитацияны күніне кем дегенде 3 рет 3-5 минуттан жасап көріңіз (қараңыз:https://covid-19.mentalcenter.kz/population/).

Егер «күйіп кету» белгілері кетпесе, 2 техниканы пайдалана аласыз – диалог және түрлі бейнеге ену (өз-өзінеие бола білу әдісі). Эмоциялық «күйіп кету» синдромы – адам өзінің психикалық күйін, соның ішінде, сезімдерін немесе эмоцияларын тізгіндей алмайтын күй.

Негізгі сезімдер тізімін зерделеңіз:

Диалог техникасы

•        Аталған сезімдердің біреуін таңдаңыз (дәл қазір айқын көрінетін біреуін таңдаңыз).
•        Сол сезімді өзіңізге дауыстап айтыңыз (мысалы, қорқыныш немесе үрей).
•        Сол сезімді белгілі бір бейне түрінде елестетіңіз (зат немесе белгілісіз, түсініксіз әлдене).
•        Сол бейнемен диалог құрыңыз, мысалы, «Сен, менің үрейім, неге қазір келдің? Саған не керек?» Әр сұрақтан кейін өзіңізге құлақ салыңыз, егер мұқият болсаңыз, жауабын аласыз.
•        Сол бейнемен бір келісімге келуге тырысыңыз: «Сен – менің үрейімсің, өтінемін, осыншалық жиі келмеші, мені жайыма қалдыр, мен басқа жағдайда болғанда, қайтып келерсің».
•        Егер қолыңыздан келсе, күрделірек диалог түріне көшіңіз, мысалы, «Сен, менің үрейім, сен маған керексің, сен маған хал-жағдайыма уайымдауға, денсаулығымды күтуге, жұмысымның сапасы туралы ойлауға көмектесесің. Рақмет саған!». Әр диалог түрінен кейін бастапқы бейнеге оралып, оның қалай өзгеріп жатқанын бақылап көріңіз.

Түрлі бейнеге ену техникасы

Біздің қиындықтар, жағымсыз бейнелер және күйлер біздің солармен күресуге, оларды жаншуға, ысыруға тырысатынымызбен байланысты. Әдетте, бұл тиімсіз, себебі, сондай эмоциялар мен бейнелер жинала береді. Осылай болмауы үшін және стрессті жеңе алуымыз үшін сол сезімдерде және бейнелерде өмір сүру керек (түрлі бейнеге ену техникасы):

•        Ойларыңызды, уайымдарыңызды бейнелер түрінде елестетіңіз. Мұқият қараңыз – олар түсінікті (сипаттау және атау оңай болатын нақты заттар түрінде) немесе түсініксіз (қара, сұр, бұлдыр) бейнелер болуы мүмкін.
•        Сол бейнеге зер салыңыз.
•        Ширығып отырған күйде сол бейне Сіз үшін қаншалықты жағымсыз немесе ауыр болса да, өзіңізді алдамай, бақылауды үзбей, солардың ізімен жүріп көріңіз, сол бейнелерде өмір сүріңіз, яғни, олардың артынан еріңіз, қалай өзгеретінін бақылаңыз.
•        Бейнелерден қорықпаңыз, артынан жүре беріңіз. Егер олардың кейпінде өмір сүріп көретін болсаңыз, олар жиналмайды, ширығу мен стресс күйлерін, атап айтқанда, эмоциялық «күйіп кетуді» және оның белгілерін (бас ауыруы, ұйқысыздық және т.б.) азырақ тудырады.

Егер осы техникалар көмектеспесе, педагог-психологпен телефоны арқылы хабарласа аласыз немесе https://covid-19.mentalcenter.kz/веб-сайтында тегін онлайн маман көмегін ала аласыз.

Есіңізде болсын, Сізге әрдайым көмекке келуге дайын.